قانون زمین خواری در ایران

اگر شما هم وکیل هستید و یا یک موسسه حقوقی دارید با کلیک روی دکمه معرفی و تبلیغ وکلا » در سایت هزار وکیل ثبت نام نموده و سپس خودتان را معرفی کنید.

درج آگهی و معرفی وکلا و موسسات حقوقی

تاریخ انتشار: 1404/02/29

### قانون زمین‌خواری در ایران (قانون جلوگیری از تصرف عدوانی اراضی دولتی و منابع ملی)

#### ۱. مبانی قانونی اصلی
- قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی (۱۳۹۰)
- قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها (۱۳۷۴)
- قانون مجازات اسلامی (مواد ۶۹۰ و ۶۹۱)
- قانون زمین شهری (۱۳۶۶)

#### ۲. تعریف زمین‌خواری
- هرگونه تصرف، تغییر کاربری یا نقل و انتقال غیرقانونی:
- اراضی دولتی
- منابع طبیعی (جنگل‌ها، مراتع، سواحل)
- اراضی کشاورزی و باغ‌ها
- اراضی موات شهری

#### ۳. انواع جرایم زمین‌خواری
| نوع جرم | مصادیق |
|---------|--------|
| تصرف عدوانی | اشغال اراضی دولتی بدون مجوز |
| تغییر کاربری غیرمجاز | تبدیل اراضی کشاورزی به مسکونی/تجاری |
| ساخت‌وساز غیرمجاز | ساختمان‌سازی در حریم رودخانه‌ها/جنگل‌ها |
| جعل اسناد | ساخت سند ملکی جعلی برای اراضی دولتی |

#### ۴. مراجع رسیدگی
۱. کمیسیون ماده ۵۶ (در مورد اراضی ملی)
۲. کمیسیون ماده ۱۰۰ (در محدوده شهرها)
۳. دادسرای ویژه اراضی و امور ثبتی
۴. سازمان بازرسی کل کشور

#### ۵. مجازات‌ها (بر اساس قانون ۱۳۹۰)
| نوع تخلف | مجازات |
|----------|--------|
| تصرف اراضی دولتی | جزای نقدی تا ۱۰۰ برابر بهای روز زمین + حبس ۶ ماه تا ۵ سال |
| تغییر کاربری غیرمجاز | جزای نقدی تا ۵۰ برابر ارزش زمین + الزام به بازگرداندن وضعیت اولیه |
| ساخت‌وساز غیرمجاز | تخریب بنا + مصادره مواد و مصالح |
| جعل اسناد | حبس از ۱ تا ۱۰ سال |

#### ۶. جدول مراجع مسئول
| سازمان | مسئولیت |
|--------|----------|
| سازمان جنگل‌ها | اراضی ملی و منابع طبیعی |
| وزارت جهاد کشاورزی | اراضی زراعی و باغ‌ها |
| شهرداری‌ها | اراضی داخل محدوده شهرها |
| اداره ثبت اسناد | رسیدگی به اسناد جعلی |

#### ۷. رویه رسیدگی قضایی
۱. کشف جرم (بازرسان منابع طبیعی/شهرداری)
۲. ابلاغ به متخلف (۱۵ روز مهلت رفع تصرف)
۳. تشکیل پرونده قضایی
۴. صدور حکم (توسط دادگاه ویژه اراضی)

#### ۸. چالش‌های اجرایی
۱. فقدان سامانه یکپارچه ثبت اراضی
۲. طولانی شدن فرآیندهای قضایی
۳. فقدان نیروی کافی برای پایش
۴. فساد در برخی دستگاه‌های اجرایی

#### ۹. تحولات اخیر (۱۴۰۱-۱۴۰۲)
۱. تشکیل پلیس ویژه مقابله با زمین‌خواری
۲. راه‌اندازی سامانه پایش ماهواره‌ای اراضی
۳. تشدید مجازات‌ها برای متخلفان
۴. شفاف‌سازی مالکیت اراضی دولتی

نکته مهم: بر اساس آمار رسمی، سالانه حدود ۲۰ هزار پرونده زمین‌خواری در کشور تشکیل می‌شود که بیشترین موارد در استان‌های شمالی و کلانشهرها رخ می‌دهد.

برای گزارش تخلفات می‌توانید با سامانه ۱۳۷ سازمان بازرسی کل کشور تماس بگیرید.

درج آگهی و معرفی وکلا و موسسات حقوقی

عضویت در کانال هزار وکیل

برای آشنایی بیشتر با سایت هزار وکیل و مطالعه مقالات کاربردی حقوقی، ما را در کانال‌های پیام‌رسان دنبال کنید. در کنار معرفی وکلا و موسسات حقوقی، مطالب آموزشی و پرسش و پاسخ‌های حقوقی نیز در اختیار شماست.

بهترین وکیل ها به ترتیب ستاره در سایت هزار وکیل

وکیل