در صورت صدور چک بی‌محل چه مجازاتی در نظر گرفته می‌شود

صدور چک بی‌محل در ایران، بسته به مبلغ چک و شرایط خاص، می‌تواند مجازات‌های مختلفی داشته باشد که در قانون صدور چک به آنها اشاره شده است. این مجازات‌ها شامل موارد زیر است:

1. مجازات‌های کیفری (حبس):

* مبلغ چک تا 10 میلیون ریال (یک میلیون تومان): حبس تا شش ماه.
* مبلغ چک از 10 میلیون ریال تا 50 میلیون ریال (پنج میلیون تومان): حبس از شش ماه تا یک سال.
* مبلغ چک بیشتر از 50 میلیون ریال (پنج میلیون تومان): حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال.

نکات مهم در مورد مجازات‌های کیفری:

* رضایت شاکی: اگر صادرکننده چک قبل از صدور حکم قطعی، رضایت دارنده چک را جلب کند، مجازات کیفری او متوقف می‌شود.
* تکرار جرم: در صورت تکرار جرم صدور چک بی‌محل، مجازات می‌تواند تشدید شود.
* قانون جدید صدور چک: با تصویب قانون جدید صدور چک (اصلاحی سال 1397)، تمرکز بیشتر بر روی سازوکارهای پیشگیری از صدور چک بی‌محل و کاهش استفاده از مجازات حبس است. به عنوان مثال، ایجاد محدودیت‌هایی برای صدور دسته چک و استفاده از سامانه‌های اعتبارسنجی.

2. مجازات‌های حقوقی:

* پرداخت وجه چک: صادرکننده چک موظف است وجه چک را به دارنده آن پرداخت کند.
* پرداخت خسارت: دارنده چک می‌تواند علاوه بر وجه چک، خسارات ناشی از عدم پرداخت آن را نیز از صادرکننده مطالبه کند. این خسارات می‌تواند شامل هزینه‌های دادرسی، تاخیر تادیه (بهره) و سایر خسارات وارده باشد.
* ممنوعیت از افتتاح حساب و دریافت دسته چک: بانک مرکزی می‌تواند صادرکنندگان چک‌های برگشتی را از افتتاح حساب جدید و دریافت دسته چک به مدت معینی محروم کند.
* مسدود شدن حساب‌ها: در قانون جدید صدور چک، امکان مسدود کردن تمامی حساب‌های صادرکننده چک برگشتی به میزان مبلغ چک وجود دارد.

3. موارد عدم شمول مجازات کیفری:

در برخی موارد، صدور چک بی‌محل جرم محسوب نمی‌شود و مجازات کیفری ندارد. این موارد عبارتند از:

* چک دارای وعده: چکی که برای تاریخ معینی در آینده صادر شده باشد، قابل تعقیب کیفری نیست.
* چک مشروط: چکی که پرداخت آن منوط به تحقق شرطی باشد، قابل تعقیب کیفری نیست.
* چکی که بابت تضمین صادر شده: چکی که صرفاً برای تضمین انجام تعهدی صادر شده باشد، قابل تعقیب کیفری نیست.
* چکی که سفید امضا صادر شده: چکی که بدون درج مبلغ یا تاریخ صادر شده باشد، قابل تعقیب کیفری نیست.
* اثبات عدم امکان پرداخت: اگر صادرکننده ثابت کند که به دلیل عوامل خارج از اراده خود (مانند ورشکستگی یا حوادث غیرمترقبه) قادر به پرداخت وجه چک نبوده است، ممکن است از مجازات کیفری معاف شود.

توصیه:

با توجه به پیچیدگی‌های قوانین مربوط به چک، توصیه می‌شود در صورت مواجهه با مشکل صدور چک بی‌محل،
برای دریافت مشاوره حقوقی یا اخذ وکیل جهت پرونده حقوقی می توانید از لیست وکیل ها و موسسات حقوقی معرفی شده در سایت هزار وکیل به نشانی https://www.hezarvakil.ir استفاده نمایید. سایت هزار وکیل یک سایت جهت معرفی و ثبت آگهی وکیل ها و موسسات حقوقی می باشد