در چه شرایطی امکان فروش مال مشاع وجود دارد

در قوانین ایران، فروش مال مشاع (مالی که بین چند نفر به صورت مشترک مالکیت دارد) با شرایط و محدودیت‌هایی امکان‌پذیر است. به طور کلی، سه حالت برای فروش مال مشاع وجود دارد:

1. فروش با توافق همه شرکا:

* این حالت، ساده‌ترین و بی‌دردسرترین راه برای فروش مال مشاع است.
* اگر همه شرکا (مالکان) با فروش مال مشاع با شرایط مشخص (قیمت، نحوه پرداخت و غیره) موافق باشند، می‌توانند با تنظیم یک سند رسمی (مانند مبایعه‌نامه) مال را به فروش برسانند.
* در این حالت، نیازی به مراجعه به دادگاه یا کسب اجازه از هیچ مرجعی نیست.

2. فروش سهم مشاع توسط هر یک از شرکا:

* هر یک از شرکا (مالکان) می‌تواند سهم خود را در مال مشاع بدون نیاز به اجازه سایر شرکا به شخص ثالث بفروشد.
* البته، قبل از فروش سهم خود به شخص ثالث، باید به سایر شرکا اطلاع دهد و به آنها پیشنهاد خرید سهم خود را بدهد (حق شفعه).
* اگر سایر شرکا تمایلی به خرید سهم او نداشته باشند، می‌تواند سهم خود را به هر شخص دیگری بفروشد.
* خریدار جدید، شریک جدید در مال مشاع خواهد شد و همان حقوق و تعهداتی را خواهد داشت که فروشنده (شریک قبلی) داشته است.

3. فروش مال مشاع از طریق دادگاه (در صورت عدم توافق):

* اگر بین شرکا در مورد فروش مال مشاع توافقی وجود نداشته باشد، هر یک از شرکا می‌تواند به دادگاه مراجعه و درخواست "دستور فروش" مال مشاع را مطرح کند.
* دادگاه پس از بررسی مدارک و استماع اظهارات طرفین، در صورتی که امکان تقسیم مال مشاع به صورت عادلانه وجود نداشته باشد (مثلاً یک آپارتمان یا یک قطعه زمین کوچک)، دستور فروش مال مشاع را صادر می‌کند.
* پس از صدور دستور فروش، مال مشاع از طریق مزایده به فروش می‌رسد.
* وجه حاصل از فروش، پس از کسر هزینه‌های مربوطه (مانند هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و غیره)، بین شرکا به نسبت سهم آنها تقسیم می‌شود.

نکات مهم:

* حق شفعه: همانطور که اشاره شد، قبل از فروش سهم مشاع به شخص ثالث، باید به سایر شرکا اطلاع داده شود و به آنها پیشنهاد خرید سهم داده شود. این حق، "حق شفعه" نامیده می‌شود. اگر سایر شرکا با همان شرایط پیشنهادی، حاضر به خرید سهم باشند، اولویت با آنهاست و فروشنده نمی‌تواند سهم خود را به شخص ثالث بفروشد.
* افراز: قبل از اقدام به فروش از طریق دادگاه، تلاش برای "افراز" مال مشاع (تقسیم مال به قطعات مجزا) ضروری است. اگر افراز امکان‌پذیر باشد و به حقوق هیچ‌یک از شرکا لطمه وارد نکند، دادگاه دستور افراز را صادر می‌کند و دیگر نیازی به فروش مال مشاع نیست.
* نحوه فروش از طریق دادگاه: فروش مال مشاع از طریق دادگاه، مراحلی دارد که شامل تعیین قیمت کارشناسی، انتشار آگهی مزایده، برگزاری مزایده و غیره می‌شود.
* مشاوره حقوقی: فروش مال مشاع، یک موضوع حقوقی پیچیده است. توصیه می‌شود قبل از هر اقدامی، با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص در این زمینه مشورت کنید
برای دریافت مشاوره حقوقی یا اخذ وکیل جهت پرونده حقوقی می توانید از لیست وکیل ها و موسسات حقوقی معرفی شده در سایت هزار وکیل به نشانی https://www.hezarvakil.ir استفاده نمایید. سایت هزار وکیل یک سایت جهت معرفی و ثبت آگهی وکیل ها و موسسات حقوقی می باشد