اگر کارگر قرارداد نداشته باشد چطور حقش را بگیرد

در قوانین کار ایران، نداشتن قرارداد کتبی به معنای سلب حق از کارگر نیست. کارگر همچنان حقوقی دارد و می‌تواند برای احقاق آن‌ها اقدام کند. در اینجا به طور خلاصه به راه‌های احقاق حق کارگری که قرارداد کتبی ندارد، اشاره می‌کنم:

1. اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی:

* جمع‌آوری مدارک: اولین قدم، جمع‌آوری هرگونه مدرکی است که نشان دهد شما برای کارفرما کار می‌کرده‌اید. این مدارک می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
* فیش‌های واریزی حقوق (حتی اگر ناقص باشند)
* شهادت همکاران
* پیامک‌ها یا ایمیل‌های رد و بدل شده با کارفرما در مورد کار
* عکس یا فیلم‌هایی که حضور شما در محل کار را نشان دهد
* اسناد مربوط به پروژه‌ها یا کارهایی که انجام داده‌اید
* هرگونه مدرکی که نشان دهد شما به عنوان کارگر در آنجا فعالیت داشته‌اید.

* استشهادیه: از همکاران خود یا افرادی که شاهد رابطه کاری شما با کارفرما بوده‌اند، بخواهید که شهادت کتبی (استشهادیه) ارائه دهند.

2. مراجعه به مراجع قانونی:

* اداره کار و رفاه اجتماعی: پس از جمع‌آوری مدارک، می‌توانید به اداره کار و رفاه اجتماعی محل کار خود مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید. اداره کار وظیفه دارد به شکایت شما رسیدگی کرده و در صورت لزوم، کارفرما را احضار کند.

* هیأت تشخیص و حل اختلاف: در اداره کار، پرونده شما ابتدا در هیأت تشخیص بررسی می‌شود. اگر رأی این هیأت به نفع شما نباشد، می‌توانید به هیأت حل اختلاف اعتراض کنید. رأی هیأت حل اختلاف، برای کارفرما لازم‌الاجرا است.

3. حقوق قابل مطالبه:

کارگری که قرارداد کتبی ندارد، می‌تواند حقوق زیر را از کارفرما مطالبه کند:

* حقوق معوقه: شامل حقوق پرداخت نشده در طول دوره کار.
* اضافه کاری: در صورتی که بیشتر از ساعات قانونی کار کرده باشد.
* عیدی و سنوات: بر اساس قانون کار.
* حق بیمه: کارفرما موظف است حق بیمه کارگر را پرداخت کند، حتی اگر قرارداد کتبی وجود نداشته باشد.
* سایر مزایای قانونی: مانند حق مسکن، بن کارگری و... (در صورت شمول)

نکات مهم:

* مهلت شکایت: برای طرح شکایت در اداره کار، معمولاً مهلت محدودی (مثلاً یک سال از تاریخ قطع همکاری) وجود دارد. بهتر است هرچه سریع‌تر اقدام کنید.
* کمک حقوقی: در صورت نیاز، می‌توانید از یک وکیل متخصص در امور کار و کارگری کمک بگیرید.
* بار اثبات: اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی بر عهده کارگر است. به همین دلیل، جمع‌آوری مدارک و شهادت شهود بسیار مهم است.

خلاصه:

نداشتن قرارداد کتبی، مانع از احقاق حق کارگر نیست. با جمع‌آوری مدارک و مراجعه به مراجع قانونی، می‌توانید حقوق خود را مطالبه کنید. مهم‌ترین نکته، اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی است.

برای دریافت مشاوره حقوقی یا اخذ وکیل جهت پرونده حقوقی می توانید از لیست وکیل ها و موسسات حقوقی معرفی شده در سایت هزار وکیل به نشانی https://www.hezarvakil.ir استفاده نمایید. سایت هزار وکیل یک سایت جهت معرفی و ثبت آگهی وکیل ها و موسسات حقوقی می باشد